زمانی که صحبت از سفر به میان می آید خیلی ها سفر به شمال را در ذهنشان مرور می کنند. با این حال شهرهای دیگری هم در ایران وجود دارد که هر کدام از آن ها جاذبه های تاریخی و گردشگری خود را دارند و بازدید کردن از آن ها می تواند تجربه های بسیار شگفت انگیزی در اختیارمان قرار دهد. یکی از این شهرها، همدان است که به عنوان پایتخت تمدن و تاریخ ایران به حساب می آید و جاذبه های تاریخی متعددش به خوبی تایید کننده این موضوع است. شهر همدان یکی از شهرهای غربی ایران محسوب می شود و مرکز استان همدان نیز هست.

از آنجایی که این شهر در نواحی کوهستانی کشورمان واقع شده است آب و هوای سردسیری دارد و زمستان هایش مامنی می شود برای آن ها که عاشق بازی ها و ورزش های زمستانی هستند.

به همین دلیل تابستان های این شهر هم آب و هوای مطلوبی به خود می گیرد و می تواند بهترین مکان برای جذب گردشگران و مسافران باشد. از آنجایی که همدان جاذبه های تاریخی متعددی در دل خود دارد سالیانه مسافران زیادی از سرتاسر ایران و حتی جهان را به سمت خود جذب می کند. در این مقاله قصد داریم از سیر تا پیاز سفر به همدان را با هم مرور کنیم و به جاذبه ها، سوغاتی ها، رستوران ها و مراکز خرید در آن اشاره ای داشته باشیم. پس همراه ما باشید. و چناچه قصد اقامت در این شهر زیبا و پر جاذبه را داشتید میتوانید نسبت به اجاره ویلا و یا اجاره سوئت در همدان اقدام کنید.  

موقعیت جغرافیایی همدان

همانطور که در بخش قبلی مقاله نیز ذکر کردیم استان همدان در منطقه غربی و کوهستانی ایران واقع شده و در دامنه کوه الوند با ارتفاع1741 متری از سطح دریا جا خوش کرده است.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید پایتخت اولین پادشاهی ایران یعنی مادها، در همدان تشکیل شد و قدیمی ترین کتبیه ها و آثاری که در این شهر یافت شده است به دوران هخامنشیان بر می گردد. این شهر در دوران مربوط به آل بویه، ساسانیان، اشکانیان، سلجوقیان و هخامنشیان به عنوان پایتخت انتخاب شده بود و همین امر نشان دهنده قدمت تاریخی آن است.

 از آنجایی که همدان در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته است آب و هوای نسبتا سردسیری دارد. در برخی از ارتفاعات استان همدان دمای هوا به منفی 30 درجه سانتی گراد نیز می رسد.

بیشتر افرادی که در این استان زندگی می کنند از زبان فارسی برای برقراری ارتباط بهره می برند اما به دلیل نزدیکی به استان هایی همچون لرستان، کردستان و زنجان برخی از افراد به زبان های لری، کردی و ترکی نیز مسلط هستند. سرشماری سال 1395 نشان می دهد جمعیت این استان بالغ بر یک میلیون و هفتصد هزار نفر است.

جاذبه های گردشگری همدان

 همدان نیز مثل هر شهر دیگری جاذبه های گردشگری متعددی در خود دارد. به دلیل تاریخی بودن این ناحیه، چیزی که نظر مسافران را بیشتر به سمت خود جلب می کند جاذبه های تاریخی است که هر کدام شان تاریخچه خاص خود را دارند و نشانه ای از ایام قدیم هستند. در ادامه قصد داریم درباره جاذبه های طبیعی، تاریخی و گردشگری این ناحیه صحبت کنیم و ببینیم با سفر به همدان قرار است چه تجربه های نابی نصیب مان شود.

تپه هگمتانه

هگمتانه پایتخت مادها بود و در زمان هخامنشیان به عنوان پایتخت تابستانی انتخاب شد. هگمتانه اولین پایتخت ایران محسوب می شود و یکی از شهرهای باستانی جذاب در دنیاست که هنوز هم آثار قدیمی بودن خود را به خوبی حفظ کرده است. 

تپه هگمتانه در بخش شمالی بازار همدان واقع شده است و شهری زیرزمینی که قدمتی چند هزار ساله دارد را در خود میزبانی می کند. نکته قابل توجهی که در این شهر باستانی به چشم می خورد شبکه منظمی از آبرسانی هاست که نشان دهنده معماری بی نظیر ایرانی ها در دوران قدیم است.

غار علیصدر همدان

یکی از جاذبه های نابی که در همدان خودنمایی می کند غار علیصدر است. کمتر کسی را پیدا می کنید که به این استان سفر کرده باشد و غار علیصدر را از نزدیک ندیده باشد. این غار در شهرستان کبودرآهنگ واقع شده و برای بازدید از آن باید 75 کیلومتر از همدان دور شد.

بر اساس گفته باستان شناسان، مردم این ناحیه در دوران صفویان از آب این غار استفاده می کردند. تا سال 1352 دهانه این غار به قدری تنگ بوده که هیچ کس به جز ورزشکاران حرفه ای جرات سفر به آن را نداشتند و نمی توانستند از جاذبه هایی که درونش نهفته است دیدن کنند.

در سال 1353 مردم محلی به کمک یک تیم حرفه ای تلاش کردند دهانه غار را کمی باز کنند و به مسافران اجازه دهند از زیبایی هایی که درون غار جلوه گری می کند لذت ببرند. این غار به عنوان طولانی ترین غار جهان نیز شناخته می شود و دمای داخل آن همواره 20 درجه سانتی گراد است.

آرامگاه ابوعلی سینا در همدان

همه ما ابوعلی سینا را که شاعر، پزشک و عارف ایرانی بود را خیلی خوب می شناسیم. در میدانی به همین نام در همدان، بنایی ساخته شده است که آرامگاه این عارف بزرگ ایرانی است و سالانه گردشگران زیادی را به سمت خود می کشد.

تالار جنوبی این آرامگاه به عنوان موزه به کار می رود و محلی برای نگهداری اشیای باستانی است. در تالار شمالی آن نیز مجموعه ای از کتاب های نفیس خطی و آثار ابوعلی سینا به چشم می خورد. بنای این ساختمان به کمک معماری بعد از اسلام و معماری باستانی ساخته شده است و فضای بیرونی آن آب نماهای زیبا و حوض های چشم نوازی در خود دارد.

کلیسای گریگوری استفان

زمانی که برای بازدید از تپه هگمتانه راهی این منطقه می شوید در انتهای محوطه به کلیسایی بر می خورید که آن را کلیسای گریگوری استفان می نامند.

مجموعه توریستی گنجنامه

در سال 1379 دهکده توریستی گنج نامه در منطقه کوهستانی الوند همدان در انتهای دره عباس آباد به عنوان مکانی برای تفریح و گردشگری مسافران و مردم شهر همدان افتتاح شد. مجموعه گردشگری کنجنامه از قطب هاب مهم گردشگری و تفریح در ایران و همینطور خاورمیانه محسوب میشود و کمتر کسی از بین هزارن مسافر این شهر پیدا میشود که از این منطقه ایده آل در طول سفر خود بازدید نکند. برای رسیدن به دهکده گنجنامه باید مسیری 5 کیلومتری زیبا از بین باغات جاده میان همدان تا عباس آباد را بپیمایید.

در دهکده توریستی گنجنامه چه جاذبه هایی وجود دارد؟ 

آبشار گنجنامه، کتیبه های گنجنامه، غار آکواریوم گنج نامه (که در ادامه به معرفی آن نیز میپردازیم)، انواع تفریحات هیجان آنگیز مانند سورتمه، پل معلق، صخره نوردی و..، همچنین در این دهکده تعدادی اقامتگاه کوهستانی نیز وجود دارد که برای اقامت میتوانید از آن ها استفاده کنید.

گنبد علویان

این بنا در  چهارباغ علویان و در نزدیکی میدانی به نام امام‌ زاده عبدالله قرار گرفته است. معماری بی نظیر گنبد علویان زبانزد خاص و عام است و یکی از بهترین معماری های دوره اسلامی محسوب می شود.

این گنبد از  سمت جنوب به خیابان باباطاهر  و از شرق به خیابان اکباتان می رسد. شاید جالب باشد که بدانید این بنا یکی از شاهکارهای گچبری بعد از اسلام در همدان محسوب می شود و در مسیر آرامگاه باباطاهر و تپه هگمتانه واقع شده است. این گنبد در ابتدا توسط علویان به عنوان مسجد ساخته شد و بعدها به عنوان مقبره ای برای خاندان آن ها به کار رفت.

 مجسمه شیرسنگی

در یکی از میدان های شرق همدان و در انتهای یک خیابان 12 متری، شیری سنگی قرار گرفته است که آن را مجسمه شیرسنگی می نامند. قدمت این مکان را به دوره های مختلفی نسبت می دهند اما بعضی از باستان شناسان بر این باورند که این مکان متعلق به دوران مادهاست.

مسجد جامع همدان

یکی از بناهای قاجاری که در همدان خودنمایی می کند مسجد جامع شهر است. قدمت این بنا را به دوران فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار نسبت می دهند. با گذشت زمان گچبری های ایوان جنوبی این بنا تخریب شده است و در حال مرمت است.

موزه هگمتانه

اگر عاشق تاریخ هستید و دوست دارید یادگاران دوران قدیم را یکجا تماشا کنید، بازدید از موزه هگمتانه می تواند بهترین فرصت برای شما باشد. این موزه تنها یکی از موزه های همدان محسوب می شود و در میدان هفت تیر و شرق تپه هگمتانه واقع شده است. علاوه بر آثار به دست آمده از تپه هگمتانه، اشیای دیگری که از سرتاسر استان همدان کشف شده است نیز در این موزه نگهداری می شود. به نقل از خبرگزاری ایرنا به گزارش روز يكشنبه ايرنا، آبان ماه سال گذشته بود كه در حين خاك برداري محدوده گنبد علويان و كوچه جراحان شهر همدان براي اصلاح شبكه هاي آبرساني، در عمق سه متري زمين و به طور اتفاقي يك تابوت سنگي به طول حدود 2 متر، عرض 80 سانتي ‌متر و ارتفاع 50 سانتي متر كشف شد.

حال اين تابوت باستاني در موزه هگمتانه همدان به نمايش گذاشته شده و خيلي عظيمي از گردشگران را به سوي خود جلب كرده است.

موزه تاریخ طبیعی همدان

 موزه تاریخ طبیعی همدان با مساحتی بالغ بر 2000 مترمربع در انتهای چهارباغ آزادگان واقع شده است. این موزه داخل دانشکده کشاورزی قرار دارد و می توان انواع مختلفی از گونه های گیاهی، جانوری و طبیعی را در آن یافت.

برج قربان

یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری برج قربان است که بین چهارباغ شهید مدنی و خیابان طالقانی واقع شده است. گفته می شود در جریان شورش افغان ها در دوره صفویه فردی به نام قربان زندگی می کرد که در مقابل شورشیان از اهالی دفاع کرد و به همین دلیل مسجد و بقعه را به احترام او به مسجد و برج قربان نامگذاری کردند.

 بازار سنتی همدان

در همه شهرهای ایران ردپایی از بازارهای سنتی به چشم می خورد که همه شان به گونه ای مرکز تجارت آن شهر محسوب می شوند. شهر همدان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و میزبان بازاری سنتی است که در محدوده خیابان باباطاهر، اکباتان و شهدا قرار دارد.

بیشتر بناهایی که در این بازار به چشم می خورد مربوط به دوران قاجار است. در برخی از بخش های بازار با سقف های گنبدی شکلی رو به رو می شوید که معماری ویژه ای دارند و بر زیبایی آن افزوده اند.

آرامگاه باباطاهر عریان

همدان مهد شاعرهای نامی ایران است و از میان شاعرهای معروفی که در این خطه زندگی می کردند نام باباطاهر عریان بیشتر از هر فرد دیگری خودنمایی می کند. این شاعر و عارف محبوب ایرانی در سده چهارم و پنجم در همدان زندگی می کرد و در حال حاضر آرامگاهش میزبان افرادی است که شعر و شاعری را بیشتر از هر چیز دیگری دوست دارند. در محوطه داخلی آرامگاه کاشی کاری های معرق و تزیینات بسیار زیبایی دیده می شود و در کنار آن موزه صنایع دستی نیز برپاست که می توان از آن هم بازدید نمود.

سراب گیان

اگر به دنبال جاذبه های طبیعی در همدان هستید بی شک سراب گیان بهترین و جذاب ترین منطقه برایتان خواهد بود. این منطقه سرسبز در نزدیکی نهاوند قرار گرفته است و فاصله چندانی از همدان ندارد. این ناحیه چشمه های آب فراوانی دارد و به همین دلیل یکی از مناطق سرسبز این خطه محسوب می شود.

سراب ملوسان همدان

در فاصله 17 کیلومتری از شهر نهاوند سراب ملوسان واقع شده است. این ناحیه کوهستان هایی بلند و دشت هایی سرسبز دارد و همین امر موجب می شود گونه های جانوری زیادی در آن به چشم بخورد. علاوه بر همه مواردی که بیان کردیم سراب ملوسان چشمه های فراوانی نیز در دل خود دارد که آب مورد نیاز اهالی منطقه را فراهم می کنند.

تالاب آبشینه در همدان

 یکی از تالاب های بسیار زیبایی که در غرب کشور جلوه گری می کند همین تالاب آبشینه است. این تالاب در 15 کیلومتری همدان و 5 کیلومتری  ملایر جا خوش کرده  و وسعت آن به 85 هکتار می رسد.

در فصل بهار می توان مهاجرت پرندگان و گذر آن ها از روی تالاب را به تماشا نشست و زیبایی هایی که این ناحیه دارد را تحسین نمود. در کنار همه این موارد پوشش گیاهی متنوع و غنی این ناحیه توانسته است سرسبزی بی نظیری به آن اهدا کند.

 تخت نادر همدان

 یکی از دشت های کوهستان الوند، تخت نادر است که مساحت یک و نیم هکتاری آن با گیاهان متنوعی پوشیده شده است. تخت در فرهنگ همدانی ها به معنای چمنزار و محلی برای رفع خستگی است و نادر نیز به معنای کمیاب است. درباره فلسفه نامگذاری این ناحیه حرف و حدیث های زیادی هست. برخی ها معتقدند که این منطقه به دلیل بازدید نادرشاه افشار  به تخت نادر شهرت پیدا کرده است.

غار آکواریوم گنجنامه

این غار به عنوان بزرگ ترین غار مصنوعی ایران شناخته می شود و در سال 1390 به دست مهندسان خارجی و ایرانی ساخته شده است. در کنار غار زیبایی که تلاش شده از لحاظ ظاهر شبیه غار علیصدر باشد آکواریومی به چشم می خورد که پر از ماهی های رنگارنگ و البته زیباست.

این غار مساحتی بالغ بر 1000 مترمربع دارد و در خود، سه سالن اصلی و 21 آکواریوم را جا داده است. اگر به زندگی آبزیان علاقه دارید و در عین حال می خواهید از زیبایی های یک غار هم بهره ببرید سر زدن به غار آکواریوم گنجنامه خالی از لطف نخواهد بود.

سوغات همدان

سفر بدون سوغاتی نمی شود. زمانی که به شهری سفر می کنیم اولین چیزی که به فکرش می افتیم خرید سوغاتی است. شاید هیچ وقت دوست نداشته باشیم دست خالی از سفر برگردیم و همیشه به دنبال خرید سوغاتی هایی باشیم که یاد سفر را در دلمان زنده می کند.

همدان پر از سوغاتی های رنگارنگ است که آشنایی با آن ها می تواند در زمان تان صرفه جویی کند و در عین حال تصمیم گیری تان را ساده تر سازد.  اجازه دهید در ادامه به صورت فهرست وار برخی از این سوغاتی ها را با هم مرور کنیم.

·         نان کماج

·         حلوا زرده

·         انگشت پیچ

·         نان چای

·         شیره انگور

·          آب نبات قیچی

·         برساق

·         سفال

·          آثار مربوط به طلاکوبی و نقره کوبی

·          صنایع دستی مربوط به  مسگری و قلم زنی

·          گلیم و قالی

·         نان نارگیلی

رستوران های معروف همدان

شهر همدان رستوران های با کیفیت و زیبایی در خود دارد که هر کدام از آن ها به ارائه خدمات خاصی می پردازند. اگر شکمو هستید یا دوست دارید با غذاهای محلی این ناحیه هم آشنا شوید و از خوردن غذاهای رنگارنگ و خوشمزه لذت ببرید آشنایی با رستوران های معروف شهر برایتان بسیار جذاب خواهد بود. در ادامه سعی می کنیم به اختصار برخی از این رستوران ها را با هم بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توانیم در همدان غذاهایی با کیفیت پیدا کنیم.

رستوران میسان

زمانی که سری به تپه عباس آباد همدان می زنید رستورانی را خواهید دید که از شهرت بسیار بالایی برخوردار است. این رستوران در وسط دریاچه ای کوچک واقع شده است و با یک پل می توان به داخل آن راه پیدا کرد.

اگر عاشق غذاهای ایرانی هستید رستوران میسان بهترین گزینه برای شما خواهد بود. این رستوران به سرو غذاهای ایرانی مثل کباب و خوراک سبزیجات می پردازد و در کنار آن منظره بسیار زیبایی در اختیارتان می گذارد. کیفیت غذاهای این رستوران بنا به گفته مسافران خوب و قیمت آن مقرون به صرفه است و می توان با اطمینان در آن غذا خورد.

 آدرس: همدان، تپه عباس آباد، مجموعه غذایی میسان

رستوران آریاییان

رستوران آریاییان بهترین مکان برای افرادی است که عاشق دیزی هستند. زمانی که وارد این رستوران می شوید زیبایی و دلنشینی فضای داخلی آن بیشتر از هر چیز دیگری نظرتان را به سمت خود جلب می کند.

بعد از اینکه دیزی تان را خوردید می توانید چای و نبات سفارش دهید و وعده غذایی تان را تکمیل کنید. خوردن دیزی خوشمزه در کنار سنگک تازه، دوغ و ترشی حال و هوای خاصی دارد.

آدرس: همدان، خیابان بوعلی جنوبی

رستوران دلژین

برای آن هایی که عاشق استیک و پاستاهای خوشمزه هستند رستوران دلژین بهترین انتخاب خواهد بود. اگر به هنگام سفر به همدان هوس خوردن استیک و غذاهای خارجی به سرتان زد می توانید به دلژین بروید.

این رستوران فضایی شیک و فوق العاده دلنشین دارد. به خاطر داشته باشید که  این رستوران غذاهای با کیفیتی دارد و به همین دلیل قیمت غذاهای سرو شده نسبت به سایر رستوران های همدان بالاتر است.

آدرس: همدان، پایین تر از هتل بوعلی، روبروی بانک تجارت

 رستوران داریوش گنجنامه

 همانطور که می دانید در همدان مجموعه ای تاریخی و تفریحی وجود دارد که آن را گنجنامه می نامند. در میان همه جاذبه های تاریخی و گردشگری که در این مجموعه جلوه گری می کنند رستورانی قرار گرفته است که به رستوران داریوش گنجنامه معروف است. این رستوران رستورانی مدرن است و اجرای موسیقی زنده در آن بر زیبایی اش می افزاید.

 آدرس: همدان، جاده عباس آباد، مجموعه گنج نامه

 رستوران سنتی شاندیز حاجی

 در محله حاجی همدان، رستورانی سنتی ساخته شده است که میزبان مسافران و گردشگران ایرانی و خارجی است. شما می توانید غذایتان را بر روی تخت ها یا روی میز سرو کنید و از  غذاهای با کیفیتی که در اختیارتان قرار می گیرد لذت ببرید.

آدرس: همدان، خیابان تختی، محله حاجی

بهترین زمان سفر به همدان

همانطور که قبلا نیز بیان کردیم همدان در منطقه ای کوهستانی واقع شده است و همین امر موجب می شود آب و هوای سردسیری داشته باشد. دمای این استان در گرم ترین فصل سال یعنی تابستان به 23 درجه سانتی گراد می رسد و زمستان های سختی در انتظار مسافران و گردشگرانی خواهد بود که به آب و هوای سرد این منطقه در زمستان عادت ندارند.

اگر تصمیم گرفته اید سری به این خطه بزنید بهتر است ماه های تیر تا شهریور را انتخاب کنید. اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که سفر در شرایط آب و هوایی سرد را دوست دارند در فصل های دیگر سال همچون زمستان و پاییز نیز می توانید راهی این شهر شوید و از زیبایی های این شهر در زمستان و پاییز نیز استفاده ببرید.

مسیرهای دسترسی به همدان

برای رسیدن به همدان راه سختی در پیش نخواهید داشت. علاوه بر خودروی شخصی می توانید از گزینه های دیگری همچون قطار، هواپیما یا اتوبوس استفاده کنید. اگر تصمیم گرفته اید از شهر تهران خودتان را به همدان برسانید بهترین مسیر، جاده تهران – ساوه و ساوه – همدان است.

غذاهای سنتی همدان

نکته جالبی که درباره همدان وجود دارد غذاهای متنوعی است که در آن سرو می شود. غذاهای سنتی زیادی در این ناحیه سرو می شود که از جمله آن ها می توان به آبگوشت، کاچی، آش خشکبار، کباب سرداشی، آش برنج، آبگوشت قرمه، آش آماج، خورشت غوره اشاره کرد.

فاصله تهران تا همدان

اگر نگاهی به نقشه ایران بیندازید متوجه می شوید که فاصله تهران تا همدان حدود 320 کیلومتر است که می توان در فاصله زمانی 3 ساعت آن را پیمود. اگر قصد دارید با اتوبوس از تهران به همدان سفر کنید باید 4 ساعت زمان اختصاص دهید تا خودتان را به این شهر زیبا برسانید.

سفر با هواپیما نیز اگر چه می تواند هزینه بر باشد اما در عرض یک ساعت شما را به همدان می رساند. فاصله ریلی تهران تا همدان نیز چیزی حدود 264 کیلومتر است که رسیدن به همدان از این طریق، دو ساعت زمان می برد.

آداب و رسوم مردم همدان

به هر شهری که در ایران سفر کنید با آداب و رسوم مختلفی مواجه خواهید شد که هر کدام از آن ها تاریخچه خاص خود را دارند. استان همدان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در میان همه شهرهای ایران آداب و رسوم ویژه ای دارد. از آنجایی که اقوام مختلفی در این استان زندگی می کنند آداب و رسوم متنوعی نیز در این خطه وجود دارد. از جمله این رسوم سنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

·         حنابندان

·         رخت بران به هنگام عروسی و خواستگاری

·         سیزده به در

·         شب یلدا

·         سمنوپزان

·         چره گردان

·          مراسم چهارشنبه سوری

·         مراسم عزاداری به هنگام محرم

·         فالگوش ایستادن زنان در چهاشنبه آخر سال

·         شب هفت نوزادان

مراکز خرید و تفریحی همدان

 در کنار بازدید از جاذبه های تاریخی و طبیعی که در دل همدان جا خوش کرده اند سر زدن به مراکز خرید و تفریحی در آن می تواند بسیار لذت بخش باشد و تجربه بسیار نابی از سفر برایتان رقم بزند. بی شک خرید کردن یکی از راه های لذت بردن از زندگی است. در ادامه سعی می کنیم برخی از این مراکز خرید را با هم مرور کنیم.

 بازار بزرگ میدان امام خمینی

 این میدان بزرگ ترین میدان شهر همدان است و از قدیمی ترین میدان ها در ایران محسوب می شود. در این میدان، بازار بزرگی گنجانده شده است که می تواند مرکزی برای خرید انواع لباس ها و سوغاتی ها باشد.

پاساژ شهر آرا

 پاساژ شهر آرا به فروش لباس های مخصوص خانم ها اختصاص یافته است و می توان در آن کفش، پوشاک بانوان و لوازم آرایشی را با قیمت مناسب خرید. این پاساژ یکی از بزرگ ترین پاساژهای همدان محسوب می شود و در چهار طبقه ساخته شده است. همه طبقات دارای آسانسور و پله برقی هستند.

 پاساژ مهستان

پاساژ مهستان در سه طبقه بیشتر به فروش لباس های زنانه می پردازد. البته در بخش ورودی آن می توان مغازه هایی همچون عینک فروشی را هم پیدا کرد. این پاساژ دارای پله برقی است . بازدید از آن می تواند برای مسافران بسیار جذاب باشد.

مجتمع تجاری الماس

یکی از بزرگ ترین مراکز خرید همدان مجتمع تجاری الماس است. اگر به دنبال اجناسی با کیفیت و قیمت مناسب هستید بازدید از این پاساژ خالی از لطف نخواهد بود. در این پاساژ می توانید انواع لباس، کیف و کفش مردانه و زنانه را پیدا کنید و به خرید لباس های بچه گانه بپردازید.

مرکز خرید زاگرس

این ساختمان در میدان جهاد واقع شده است. هفت طبقه از این برج به مراکز خرید مدرن اختصاص دارد و اجناسی مثل کیف، کفش و لباس در آن به فروش می رسد. این برج بلندترین ساختمان همدان نیز محسوب می شود. اگر می خواهید اجناسی از برندهای مشهور دنیا همچون نایکی را به هنگام سفر بخرید سری به این مرکز خرید بزنید.