عید نوروز یکی از جشن های باستانی ایرانیان می باشد که با آغاز سال جدید شمسی عید می شود. با آمدن بهار ایرانی ها این روز را جشن می گیرند و به دید و بازدید می روند این سال جدید را به یکدیگر تبریک می گویند. در این مقاله ما می خواهیم درباره عید نورورز بگوییم تا شما بیشتر با آن آشنا شوید پس با ما همراه باشید.

ریشه نوروز از زبان اوستایی می باشد و و کلمه ای در فارسی میانه، به حساب می آید. امروزه این کلمه را به دوشکل بیان می کنند:

نوروز خاص  که آغاز آن در ششمین روز از فروردین می باشد و آن را با نام روز خرداد می شناسند.

نوروز عام با شروع اول فردین آغاز می شود و به اعتدال بهاری معروف است.

در گذشته نوروز را با نام "ناوا سردا" به معنای سالی نو می دانستند؛ در دوره هخامنشیان نوروز را با نام های "نوسارد" و "نوسارجی" نام می بردند.

 

نوروز


فلسفه نوروز

در کتاب اوستا  که یکی از کتاب های قدیمی باستانی به حساب می آید از فردی به نام جمشید نام برده شده که از قدرت بسیار برخوردار بوده با توجه به این روایاتی که در این کتاب آمده نوروز از زمان جمشید پادشاه چهارم به وجود آمده است. در زمان های قدیم اهریمن خسارات زیادی به قحطی و خشکسالی وارد می کرده سپس جمشید به دستور اهورا مزدا اقدام به مقابله با اهریمن می کند

بعد از شکست اهریمن توسط جمشید و بازگشت شادی و برکت به ایران مردم این روز را جشن می گیرند که آن روز را با نام "نوروز نوین" یا "نوروز" یاد می کنند. و مردم دراین روز شادی کردند و برای نشان دادن شادی خود در تشتی به کاشت جو اقدام کردند و سنت سبزه کاشتن در نوروز به همان سال های قدیم باز می گردد.

نویسندگان و شاعران معروفی از جمله ابوریحان بیرونی، ابوقاسم فردوسی و طبری در نوشته ها و اشعار خود از جمشید نام برده و آن را موسس نوروز می دانند.

البته در یکی از روایت های شاهنامه جور دیگری از نوروز گفته شده: روزی جمشید برای رفتن به آذربایجان در مسیر سفر دستور می دهد تاجی پر از زرق و برق برایش فراهم کنند، با تابش نور خورشید به این تاج زرق و برق دار مردم با روشنایی بسیاری رو به رو شدند و به دلیل شادی مردم این روز را نوروز نامیدند.

عید نوروز چیست؟

اولین روز از فروردین در تاریخ شمسی را  عید نوروز می دانند. با عبور خورشید از استوا زمین وحرکت آن به شمال آسمان شروع می شود که به آن نوروز می گویند. به این لحظه برج

حمل گفته می شود. در تقویم هجری خورشیدی نوروز را با روزهای "هرمز رود" و "اورمزد" در فرورین یکی می دانند.

عید نوروز

در فصل بهار با تمام شدن زمستان طبیعت از خواب طولانی بیدار می شود، شکوفه زدن درختان و پوشانده شدن طبیعت از گل های بهاری به تمام موجودات جاندار می فهماند که فصل بهار رسیده برای شادی و جشن آماده باشید. ایرانیان قبل از شروع سال جدید شروع به خانه تکانی دلها و خانه هایشان می کنند و آماده شروع فصل جدید می شوند.

ایرانی ها این عید باستانی  را با دید و بازدید، سفره هفت سین، سبزی پلو ماهی شب عید، خانه تکانی، رنگ کردن تخم مرغ و آجیل شب عید می شناسند.

ادبیات عید نوروز

رسم و سومات متفاوتی در عید نوروز وجود دارد که ادبیات نوروزی را شکل می دهند. در ادامه به هریک از آن ها پرداخته ایم تا بیشتر با این ادبیات آشنا شوید.

دعای سال تحویل

ایرانیان سر سفره هفت سین سال جدید را با دعا شروع می کنند تا سال جدید را با حال خوب و آرامش شروع کنند. متن دعای تحویل سال به شرح زیر می باشد:

يا مُقلّبَ القلوبِ و الأبصار
ای دگرگون کننده ی قلب ها و چشم ها
يا مُدبِّرَ الليلِ و النَّهار
ای گرداننده و تنظیم کننده ی روزها و شبها
يا مُحوِّلَ الحَولِ و الأحوال
ای تغییر دهنده ی حال انسان و طبیعت
حوِّل حالَنا إلى أحسنِ الحال
حال ما را به بهترین حال دگرگون فرما


عید نوروز


هفت سین

قیل از تحویل سال ایرانی ها شروع به چیدن هفت سین می کنند و با قرار دادن هفت سین در سفره منتظر فرا رسیدن سال نو می شوند. هفت سین نوروز شامل سبزه، سرکه، سیب، سمنئو، سنجد، سیر، سنبل، قرآن،

ماهی، آینه و تخم مرغ رنگی می شود که هرکدام از این هفت سین دارای نمادی می باشند.

سین اول؛ سبزه

سبزه نماد سبزی و تولد و حیات دوباره می باشد. سبز بودن سبزه به ما نیز آرامش می بخشد و گذاشتن آن در سفره هفت سین به این معناست که سالی را که پیش رو داریم سالی خوش و خرم و با طراوت می باشد.

سین دوم؛ سنجد

"سنجد" نماد سنجیده عمل کردن و نشانه گرایش به عقل می باشد ، قرار دادن سنجد در سفره به این معناست که هرکس با خودش عهد کند که با آغاز سال جدید هرکاری را سنجیده عمل کند. البته بعضی ها سنجد را نماد عشق انسان ها به یکدیگر می دانند.

سین سوم؛ سیب

سیب نشانه زیبایی و سلامتی می باشد و گذاشتن آن در سفره به معنای دوری از آسیب است. از آنجایی که بزرگترهای خانواده نگران سلامتی اعضا خانواده می باشند معمولا رسم است تا مادر یا پدر بزرگ سیب را در سفره بگذارد.

سین چهارم؛ سیر

نماد سیر به دو معناست اول نشانه تندرستی و دوری از آلودگی می باشد و دوم به معنای رعایت حدود و مرزهاست و انسان باید به حقوق دیگران تجاوز نکند و معنی عامیانه پای خود را از گلیم خود دراز تر نکنیم را معنا می دهد . علاو ه بر این سیر نماد مناعت طبع می باشد یعنی انسان باید قانع باشد و در زندگی قناعت به خرج دهد. یکی از صفات بزرگ هر آدمی چشم سیری یا سیر چشمی می باشد.


تخم مرغ رنگی


سین پنجم؛ سمنو

سمنو نشانه قدرت و خیر و برکت می باشد. سمنو از گندم پخته  می شود، و آن را به عنوان غذای مرد آفرین می شناسند که سرشار از ویتامین ها و ماده مغذی است. سمنو را به عنوان عدالت، صبر، مقاومت و قدرت در سفره هفت سین قرار می دهند.

سین ششم؛ سرکه

سرکه سمبل تسلیم و رضا می باشد. سرکه در سفره نوروزی ما را به ناملایمات زندگی فرا می خواند. حتی از سرکه در ادبیات ایرانی نیز استفاده شده و در توصیف اضطراب، اشک و گریه استفاده شده و مولانا از آزار و گریه به عنوان سرکه یاد می کند.

سین هفتم؛ سماق

سماق که به رنگ طلوع آفتاب است نماد صبر و بردباری می باشد و معنای آغاز دوباره زندگی را می دهد.

سکه نیز بعدها به سفره هفت سین اضافه شده و نشانه ای برای افزایش دارایی است.

قرآن کریم نشانه توکل به خدای متعال می باشد و وجود آن در سفره هفت سین به این معناست که از خدا بهترین ها را درخواست کنیم.

آینه سنبل روشنایی می باشد و جایگاه آن در بالای سفره است.

ماهی نشانه تکاپو، زایش، شادابی و تازگی می باشد.

شمع نیز مظهر فروغ و روشنای است.

تخم مرغ رنگی نماد زایش و تولد می باشد. قرار دادن تخم مرغ های رنگی زیبایی خاصی به سفره می دهد.

عیدی

در این جشن بزرگ بزرگترها هدیه ای کوچک و یا مبلغی پول را به عنوان عیدی برای کوچترها در نظر می گیرند. ناگفته نماند در تاریخ باستان ایران کوچکترها به بزرگترها عیدی می دادند.

شاد باش

با فرا رسیدن سال نو مردم به یکدیگر شادباش می گویند. شادباش معروف ایرانی ها در حال حاضر "سال نو مبارک" می باشد. شادباش ایرانی ها در گذشته بسیار پرمحتوا تر از امروزه بوده است. از اصطاحات رایج در زمان های قدیم " صد سال به این سال ها" می باشد. از اصطلاحات دیگری که برای شادباش استفاده می شود می توان به " نوروز پیروز" یا " نوروزتان خجسته و فرخنده باد" و یا " عیدتون مبارک " اشاره کرد.

سیزده بدر

پس از اتمام تعطیلات نوروزی سیزده به در فرا می رسد. در 13 فروردین مردم از خانه هایشان بیرون می آیند و به دور از ناپاکی ها به طبیعت می روند. از کارهایی که در سیزه بدر انجام می دهند "سبزه گره زدن" می باشد، که افراد با گره زدن سبزه شادابی را برای خود آرزو می کنند. درباره سیزده بدر نظریات مختلفی وجود دارد بعضی ها آن را  در کردن نحسی سیزده می دانند و برخی کلمه "در" را به که به معنای "در و دشت" است؛ رفتن به در و دشت می دانند.

سیزده به در

عید نوروز 1400

زمان تحویل سال 1400، روز شنبه 30 اسفند ماه ساعت 13:07:27 است.

سال 1400 سال کبیسه و حیوان نمادین آن "گاو" می باشد.

در تقویم میلادی لحظه سال تحویل، 20 مارس 2021 و در تقویم هجری قمری 8 شعبان 1442 خواهد بود.